6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu El Şerhi

6100 SAYILI HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU EL ŞERHİ



Dr. Mustafa KILIÇOĞLU ( Yargıtay 9. Hukuk Dairesi Başkanı )



* Yeni HMK ile İlgili İLK YARGITAY KARARLARI



* Güncel ve Emsal Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararları



* Açıklamalar ve Yorumlar



* Örnekli ve Şemalı Anlatımlar



* Yeni Kurum ve Kavramlar



* Kanun Koyucunun Amacı



* İsviçre ve Türk Doktrini



* Normun Analitiği



* Gerekçeler ve Komisyon Raporları



* Kavram İndeksi



İÇİNDEKİLER



SUNUM V

KISALTMALAR LXXXV

KAYNAKLAR LXXXVII



BİRİNCİ KISIM

GENEL HÜKÜMLER

BİRİNCİ BÖLÜM

GÖREV, YETKİ VE YARGI YERİ BELİRLENMESİ

BİRİNCİ AYIRIM

GÖREV

MADDE 1 1

I. Kanun Koyucunun Amacı 2

II. Normun Analitiği ve Doktrin 2

1. Mahkemelerin görevinin kanunla düzenlenme zorunluluğu 3

2. Kamu düzeni 3

MADDE 2 76

I. Kanun Koyucunun Amacı 77

II. Normun Analitiği ve Doktrin 77

1. Asliye hukuk mahkemelerinin dar anlamda görevi 77

2. Asliye hukuk mahkemelerinin geniş anlamda görevi 77

MADDE 3 78

I. Kanun Koyucunun Amacı 83

II. Normun Analitiği ve Doktrin 83

1. Ölüm ve vücut bütünlüğünün yitirilmesi 83

2. Ölüm ve vücut bütünlüğüne verilen zararların tazmini davaları 84

3. Zararların tazmini davalarında görev 84

MADDE 4 86

I. Kanun Koyucunun Amacı 90

II. Normun Analitiği ve Doktrin 91

1. Sulh hukuk mahkemesinin görevine giren davalarda dava konusunun değer ve tutarına bakılması 91

2. Kira davaları 91

a. Genel kapsamı 91

b. Ayrık hal 92

c. Özel haller 92

İKİNCİ AYIRIM

YETKİ

MADDE 5 96

I. Kanun Koyucunun Amacı 96

II. Normun Analitiği ve Doktrin 96

1. 6100 sayılı HMK’ na göre mahkemelerin yetkisinde genel kural 96

2. Diğer kanunlarda yetkiye ilişkin hükümlerin saklılığı 97

a. Seçimlik yetki kuralı 97

b. Kesin yetki kuralı 97

MADDE 6 112

I. Kanun Koyucunun Amacı 112

II. Normun Analitiği ve Doktrin 113

1. Genel olarak 113

2. Mahkemelerin yetkisini belirlemede esas alınacak tarih 114

3. Gerçek veya tüzel kişilik 114

a. Gerçek kişilik 114

b. Tüzel kişilik 114

c. Yerleşim yeri 114

aa. Gerçek kişilerde yerleşim yeri 115

bb. Tüzel kişilerde yerleşim yeri 115

MADDE 7 119

I. Kanun Koyucunun Amacı 119

II. Normun Analitiği ve Doktrin 120

1. Genel olarak 120

2. Genel kural 120

3. Kesin yetki kuralı 120

4. Yetkinin kötü niyetle elde edilmek istenmesi 120

MADDE 8 122

I. Kanun Koyucunun Amacı 122

II. Normun Analitiği ve Doktrin 122

1. Genel olarak 122

2. Geçici olarak oturanların o yerde bulunmalarının uzunca bir süre devam edebilme koşulu 123

3. Geçici olarak oturanlara karşı açılacak davaların sınırlılığı 123

MADDE 9 125

I. Kanun Koyucunun Amacı 125

II. Normun analitiği ve Doktrin 126

1. Genel olarak 126

2. Türkiye’ de yerleşim yerinin bulunmaması durumunda genel yetki kuralı 127

3. Türkiye’ de yerleşim yeri bulunmayanlara ilişkin yetki kuralı 127

MADDE 10 128

I. Kanun Koyucunun Amacı 128

II. Normun Analitiği ve Doktrin 128

1. Genel olarak 128

2. Sözleşme kavramı 129

3. Sözleşmenin ifası ve ifa yeri 130

MADDE 11 139

I. Kanun Koyucunun Amacı 140

II. Normun Analitiği ve Doktrin 141

1. Genel olarak 141

2. Kesin yetki kuralı 141

3. Kesin olmayan yetki kuralı 142

a. Terekede bulunan bir bal hakkında açılmak istenen istihkak davası 142

b. Mirasçılık belgesinin iptali ve yeni mirasçılık belgesi 142

MADDE 12 143

I. Kanun Koyucunun Amacı 144

II. Normun Analitiği ve Doktrin 145

1. Genel olarak 145

2. Taşınmazın aynından doğan davalarda kesin yetki kuralı 146

a. Ayni hakka ilişkin davalarda yetki 146

b. Ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalarda yetki 146

c. Taşınmazın zilyetlik hakkına ilişkin hakka dayanarak açılacak davalarda yetki 146

d. Taşınmazın alıkoyma hakkına ilişkin davalarda yetki 147

3. İrtifak haklarına ilişkin davalarda yetki 147

4. Taşınmazın aynına ilişkin davaların birden fazla taşınmaza ilişkin olması halinde yetki 147

MADDE 13 152

I. Kanun Koyucunun Amacı 152

II. Normun Analitiği ve Doktrin 152

1. Genel olarak 152

2. Kesin yetkisinin söz konusu olduğu hallerde karşı davada yetki 153

3. Kesin yetkinin söz konusu olmadığı hallerde karşı davada yetki 153

MADDE 14 153

I. Kanun Koyucunun Amacı 154

II. Normun Analitiği ve Doktrin 155

1. Genel olarak 155

2. Bir şubenin işlemlerinden doğan davalarda yetki 155

3. Özel hukuk tüzel kişilerinin kendi iç ilişkilerine yönelik davalarda yetki kuralı 156

a. Konuya ilişkin koşul 156

b. Hak süjesine ilişkin koşul 156

MADDE 15 175

I. Kanun Koyucunun Amacı 175

II. Normun Analitiği ve Doktrin 176

1. Zarar sigortalarından doğan davalarda yetki 176

2. Can sigortalarından doğan davalarda yetki 176

3. Deniz sigortalarından doğan davalar 176

MADDE 16 177

I. Kanun Koyucunun Amacı 178

II. Normun Analitiği ve Doktrin 179

1. Genel olarak 179

2. Haksız fiil kavramı 180

3. Haksız fiilin işlendiği yer mahkemesi yetkisi 180

4. Zararın meydana geldiği yer mahkemesi yetkisi 180

5. Zararın meydana gelme ihtimalinin bulunduğu yer mahkemesinin yetkisi 181

6. Zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi yetkisi 181

MADDE 17 189

I. Kanun Koyucunun Amacı 190

II. Normun Analitiği ve Doktrin 191

1. Genel olarak 191

2. Yetki sözleşmesinin tarafları 192

3. Yetki sözleşmesinin konusu 192

4. Münhasır yetki sözleşmesi 193

5. Yetki sözleşmesinde münhasır yetkinin aksinin kararlaştırılması 193

MADDE 18 194

I. Kanun Koyucunun Amacı 194

II. Normun Analitiği ve Doktrin 195

1. Genel olarak 195

2. Yetki sözleşmesinin özüne ilişkin geçerlilik şartları 196

a. Konuya ilişkin geçerlilik şartı 196

b. Kesin yetkiye ilişkin geçerlilik şartı 196

3. Yetki sözleşmesinin yapılmasına ilişkin biçimsel koşullar 196

a. Yazılılık koşulu 196

b. Uyuşmazlığın kaynaklandığı hukuki ilişkinin belirli veya belirlenebilir olması 197

c. Yetki sözleşmesinde yetkili mahkeme veya mahkemelerin gösterilmesi koşulu 197

4. Yetki sözleşmesinin etkisi 197

MADDE 19 198

I. Kanun Koyucunun Amacı 199

II. Normun Analitiği ve Doktrin 199

1. Genel olarak 199

2. Yetki itirazını ileri sürme zamanı ve yöntemi 200

a. Yetkinin kesin olduğu davalarda 200

b. Yetkinin kesin olmadığı davalarda itirazını ileri sürme zamanı 200

aa. Zaman koşulu 200

bb. Usulü 201

cc. Usule uymamanın sonuçları 201

3. Mahkemenin (Yetkisiz Mahkeme) yetkisizlik kararı 201

a. Kesin yetkinin bulunduğu hallerde 201

b. Kesin yetkinin bulunmadığı hallerde 201

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

GÖREVSİZLİK VEYA YETKİSİZLİK KARARI ÜZERİNE YAPILACAK İŞLEMLER VE YARGI YERİ BELİRLENMESİ

MADDE 20 211

I. Kanun Koyucunun Amacı 212

II. Normun Analitiği ve Doktrin 212

1. Taraflara ilişkin koşul 212

2. Süreye ilişkin koşul 213

a. Verildiği andan kesin olan kararlarda başvuru süresi 213

b. Süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşen kararlarda başvuru süresi 213

c. Görevsizlik veya yetkisizlik kararı verilmesi üzerine; kanun yoluna başvurulması ve başvurunun reddi üzerine işleyecek süre 213

3. Süresi içinde başvurulacak mahkeme koşulu 213

4. Koşullara uymamanın yaptırımı 213

5. Dosya, kendisine gönderilen mahkemeye düşen yükümlülük 213

6. Gönderme işleminde masraflar 214

MADDE 21 235

I. Kanun Koyucunun Amacı 236

II. Normun Analitiği ve Doktrin 236

1. Genel olarak 236

2. Yargı yeri belirlenmesi kavram (Merci Tayini) 236

3. Yargı belirlenmesini gerektiren sebepler 236

a. Davaya bakmakla görevli ve yetkili mahkemenin davaya bakmasına herhangi bir engel çıkması 236

b. İki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesi konusunda herhangi bir engel çıkarsa 237

c. İki mahkeme de görevsizlik kararı verir ve bu kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşirse 237

d. Kesin yetki hallerinde, iki mahkeme de yetkisizlik kararı verir ve bu kararlar kanun yoluna başvurulmadan kesinleşirse 237

MADDE 22 242

I. Kanun Koyucunun Amacı 242

II. Normun Analitiği ve Doktrin 242

a. Yargı yerine ilişkin inceleme 242

aa. Engel hali 242

bb. İki mahkeme arasında yargı çevresinde kararsızlık hali 243

b. Kesinleşen kararlar için inceleme yeri 243

aa. Kesinleşen göreve ilişkin kararlar 243

bb. Kesinleşen yetkiye ilişkin kararlar 243

MADDE 23 243

I. Kanun Koyucunun Amacı 244

II. Normun Analitiği ve Doktrin 244

a. Yargı yerinin belirlenmesine ilişkin inceleme yöntemi 244

b. Yargı yeri belirlenmesine ilişkin kararların etkisi 244

İKİNCİ BÖLÜM

YARGILAMAYA HÂKİM OLAN İLKELER

MADDE 24 246

I. Kanun Koyucunun Amacı 246

II. Normun Analitiği ve Doktrin 247

1. Tasarruf ilkesine genel bakış 247

2. Tasarruf ilkesine hakim olan esaslar 248

a. Hâkimin dava taraflarından birinin talebi olmadan davayı inceleyememesi ve karara bağlayamaması 248

b. Kanunda açıkça belirtilmedikçe, hiç kimse kendi lehine olan davayı açmaya veya hakkını talep etmeye zorlanamayacağı 248

c. Dava açıldıktan sonra tasarruf yetkisinin devam etmesi 248

MADDE 25 250

I. Kanun Koyucunun Amacı 250

II. Normun Analitiği ve Doktrin 251

1. Genel olarak taraflarca getirilme ilkesi 251

2. Taraflarca getirilme ilkesine hakim olan esaslar 252

a. Hâkimin, Kanunda öngörülen istisnalar dışında, iki taraftan birinin söylemediği şey veya vakıaları kendiliğinden dikkate alamayacağı ve onları hatırlatabilecek davranışlarda bulunmayacağı 252

aa. Ana kural 252

bb. Kanunda öngörülen istisnalar 253

b. Kanunla belirtilen durumlar dışında, hâkim kendiliğinden delil toplayamayacağı 253

MADDE 26 254

I. Kanun Koyucunun Amacı 254

II. Normun Analitiği ve Doktrin 254

1. Genel olarak 254

2. Taleple bağlılık ilkesine hakim olan esaslar 255

a. Hâkimin, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır 255

b. Ana kuralın istisnası 255

MADDE 27 260

I. Kanun Koyucunun Amacı 261

II. Normun Analitiği ve Doktrin 262

1. Genel olarak 262

2. Hukuki dinlenilme kavramı 264

2. Hukuki dinlenilme hakkının unsurları 265

a. Yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunması 265

b. Açıklama ve ispat hakkı 265

c. Somut ve açık gerekçelendirme 265





MADDE 28 334

I. Kanun Koyucunun Amacı 336

II. Normun Analitiği ve Doktrin 337

1. Alenilik kavramı ve genel kural 337

2. Duruşmaların gizli yapılması koşulları 338

a. Genel ahlakın kesin olarak gerekli kıldığı hal: “Genel Ahlak Kavramı” 338

b. Kamu güvenliğinin kesin olarak gerekli kıldığı hal 338

c. Taraflardan birinin talebi üzerine yahut resen mahkemece karar verilebilmesi 338

3. Gizlilik talebini inceleme yöntemi 339

4. Gizli yargılama işlemlerini yargılama yasağı 339

MADDE 29 340

I. Kanun Koyucunun Amacı 341

II. Normun Analitiği ve Doktrin 342

1. Genel olarak 342

2. Dürüstlük kuralı 343

3. Tarafların doğruyu söyleme yükümlülüğü 344

MADDE 30 345

I. Kanun Koyucunun Amacı 345

II. Normun Analitiği ve Doktrin 346

1. Hâkimin yargılamayı makul süre içinde bitirme yükümlülüğü 346

a. Dava konusunun niteliği 346

b. Yargılama sırasında şikayetçinin ulusal merciler önünde tutumu 346

c. Ulusal yargılama makamlarının tutumu 346

2. Hâkimin yargılamayı düzenli biçimde yürütme yükümlülüğü 347

3. Hâkimin gereksiz gider yapılmamasını sağlama yükümlülüğü 347

MADDE 31 348

I. Kanun Koyucunun Amacı 348

II. Normun Analitiği ve Doktrin 349

MADDE 32 355

I. Kanun Koyucunun Amacı 355

II. Normun Analitiği ve Doktrin 356

1. Yargılamanın hâkim tarafından sevk ve idaresi 356

2. Dilekçenin yeniden düzenlenmesi 356



MADDE 33 358

I. Kanun Koyucunun Amacı 358

II. Normun Analitiği ve Doktrin 358

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

HÂKİMİN YASAKLILIĞI, REDDİ VE HUKUKİ SORUMLULUĞU

BİRİNCİ AYIRIM

HÂKİMİN DAVAYA BAKMAKTAN YASAKLILIĞI VE REDDİ

MADDE 34 375

I. Kanun Koyucunun Amacı 375

II. Normun Analitiği ve Doktrin 376

MADDE 35 377

I. Kanun Koyucunun Amacı 377

II. Normun Analitiği ve Doktrin 377

1. Yargılama işlemlerinin akıbeti 377

2. Hüküm ve kararların akıbeti 378

3. Hâkimin sorumluluğunun yaptırımı 378

4. Çekinme kararının ilk derece mahkemesine verilmesi 378

MADDE 36 378

I. Kanun Koyucunun Amacı 379

II. Normun Analitiği ve Doktrin 379

MADDE 37 381

I. Kanun Koyucunun Amacı 381

II. Normun Analitiği ve Doktrin 382

MADDE 38 383

I. Kanun Koyucunun Amacı 384

II. Normun Analitiği ve Doktrin 384

1. Hâkimin reddi sebebini ileri sürme zamanı 384

a. Davaya bakılmadan önce öğrenmesi 384

b. Davaya bakıldığı sırada ret sebebinin öğrenilmesi 385

2. Hâkimin reddi usulü 385

3. Hâkimin reddi dilekçesinin verildiği mercii 385

4. Hâkimin ret talebi dilekçenin geri alınamaması 385

5. Hâkimin reddi dilekçesi üzerine yapılacak işlemler 385

6. Ret sebebinin niteliği 386

7. Ret sebebi hakkında yemin teklif edilememesi 386

8. Hâkimi çekilmeye davet 386



9. Kararlar aleyhine nihai kararla birlikte kanun yoluna başvurulması 386

MADDE 39 387

I. Kanun Koyucunun Amacı 387

II. Normun Analitiği ve Doktrin 387

MADDE 40 387

I. Kanun Koyucunun Amacı 388

II. Normun Analitiği ve Doktrin 388

MADDE 41 389

I. Kanun Koyucunun Amacı 389

II. Normun Analitiği ve Doktrin 389

1. Ret talebinin geri çevrilmesi 389

a. Süresinde yapılmama 389

b. Ret sebebinin inandırıcı olmaması 390

c. Ret talebinin davayı uzatmak amacıyla yapılması 390

2. Ret talebini geri çevirme mercii 390

3. Ret talebinin geri çevrilmesi kararlarına karşı başvurulacak kanun yolu 390

MADDE 42 391

I. Kanun Koyucunun Amacı 392

II. Normun Analitiği ve Doktrin 392

1. Hâkimin reddi talebine ilişkin kararın dosya üzerinden incelenebileceği 392

2. Reddi istenen hâkimin yargılamaya yönelik hukuki konumu 393

a. Genel kural 393

b. Ayrık haller 393

aa. Acele iş ve davalar 393

bb. Aynı durum ve olaylarla ilgili red talebinin merciice reddolunan hâkimin yeniden reddedilmesi hali 393

3. Ret talebinin mercii tarafından kabul edilmemesi 393

4. Ret talebinin kötü niyetle yapılması 393

5. Disiplin cezasının artırılması 394

6. Disiplin cezasının tahsili 394

MADDE 43 395

I. Kanun Koyucunun Amacı 395

II. Normun Analitiği ve Doktrin 396

1. Esas hükmün istinafa kapalı olması 396

2. Esas hükmün istinafa açık olması 396

3. Ret talebinin uygun görülmesinin hukuki sonucu 396

a. Ret talebinin uygun görülmesi 396

aa. İstinaf yolunun kapalı olması 396

bb. İstinaf yolunun kapalı olmaması 396

aaa. Ret talebinin reddine ilişkin mercii kararının bölge adliye mahkemesince uygun bunmayarak kaldırılması 396

bbb. Ret talebinin kabulüne ilişkin mercii kararının bölge idare mahkemesince doğru bulunması 397

b. Ret talebinin uygun görülmesinin sonucu 397

MADDE 44 398

I. Kanun Koyucunun Amacı 398

II. Normun Analitiği ve Doktrin 399

1. Esas hükmün niteliğine ilişkin ayrımlar 399

a. Esas hüküm bakımından temyiz yolu kapalı bulunan dava ve işlerde 399

b. Esas hüküm bakımından temyiz yolu açık bulunan dava ve işlerde 399

2. Ret talebine ilişkin bölge idare mahkemesince verilen kararlar 399

3. Bölge idare mahkemesince verilen kararlar temyizi üzerine Yargıtay’ca verilen kararlar 399

4. Yargıtay’ ın kararına bağlanacak hukuki sonuçlar 399

a. Ret talebinin uygun görülmemesi 399

b. Ret talebinin uygun görülmesi 400

aa. İptal işlemi 400

bb. İptal mercii 400

MADDE 45 401

I. Kanun Koyucunun Amacı 402

II. Normun Analitiği ve Doktrin 402

1. Zabıt katibinin şahsına yönelik sebepler 402

2. Zabıt katibi ve hâkimin birlikte şahıslarına yönelik sebepler 402

İKİNCİ AYIRIM

HÂKİMİN HUKUKİ SORUMLULUĞU

MADDE 46 402

I. Kanun Koyucunun Amacı 405

II. Normun Analitiği ve Doktrin 405

1. Hâkimin sorumluluğunun yargılama faaliyetinden doğması 405

2. Tazminat davasının devlete karşı açılabileceği 406

3. Hâkimin sorumluluğunu gerektiren sebepleri ve sınırlılığı 406

4. Tazminat davasının açılmasının şarta bağlı olmaması 408

5. Devletin sorumlu hâkime rücu hakkı 408

MADDE 47 419

I. Kanun Koyucunun Amacı 420

II. Normun Analitiği ve Doktrin 420

1. Devlete açılacak davalarda davaların açılacağı mahkeme ve temyiz merci 420

a. İlk derece ve bölge adliye mahkemesi hâkimlerinin sorumluluklarından dolayı devlete karşı açılan tazminat davalarının görüm yeri 420

b. Yargıtay başkan ve üyeleri ile kanunun onlarla aynı konumda olanların sorumluluklarından dolayı devlete karşı açılan tazminat davalarının görüm yeri 420

2. Devletin sorumlu hâkime karşı açacağı rücu davasına bakacak mahkeme 421

MADDE 48 422

I. Kanun Koyucunun Amacı 422

II. Normun Analitiği ve Doktrin 423

1. Tazminat dilekçesi 423

2. Tazminat davasının sorumlu hâkime mahkemece re’sen ihbar olunması 423

MADDE 49 424

I. Kanun Koyucunun Amacı 424

II. Normun Analitiği ve Doktrin 424

1. Disiplin para cezasını verecek mahkeme 424

2. Disiplin para cezası 424

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

TARAFLAR VE DAVAYA KATILAN ÜÇÜNCÜ KİŞİLER

BİRİNCİ AYIRIM

TARAFLARIN EHLİYETLERİ

MADDE 50 425

MADDE 51 426

I. Kanun Koyucunun Amacı 426

II. Normun Analitiği ve Doktrin 426

MADDE 52 427

I. Kanun Koyucunun Amacı 427

II. Normun Analitiği ve Doktrin 427

MADDE 53 427

I. Kanun Koyucunun Amacı 428

II. Normun Analitiği ve Doktrin 429

MADDE 54 429

I. Kanun Koyucunun Amacı 430

II. Normun Analitiği ve Doktrin 431

1. Ön koşullar 431

2. Mahkemeye müracaat hali 431

3. Eksikliği gidermeme yahut mahkemeye başvurmamanın yaptırımı 431

MADDE 55 432

I. Kanun Koyucunun Amacı 432

II. Normun Analitiği ve Doktrin 432

MADDE 56 433

I. Kanun Koyucunun Amacı 434

II. Normun Analitiği ve Doktrin 434

1. Vesayet altına alınma veya kendisine yasal danışman atanması 434

2. Kayyum atanması 434

3. Davanın ertelenmesinin zorunlu olup olmaması 435

4. Usul işlemlerinin geçerliliği 435

İKİNCİ AYIRIM

DAVA ARKADAŞLIĞI

MADDE 57 436

I. Kanun Koyucunun Amacı 437

II. Normun Analitiği ve Doktrin 437

1. Genel olarak 437

2. Normun analitiği 438

a. Davacılar veya davalılar arasında dava konusu olan hak veya borcun, elbirliği ile mülkiyet dışında bir sebeple ortak olunması (m 57/f.1-a) 438

b. Ortak bir işlemle hepsinin yararına bir hak doğması veya kendilerinin bu yolla yükümlülük altına girmeleri (m 57/f.1-b) 438

c. Davaların temelini oluşturan vakıaların ve hukuki sebeplerin aynı veya biri birine benzer olması (m 57/f.1-c) 439

III. İhtiyari Dava Arkadaşlığının Hukuki Sonuçları 439



MADDE 58 440

I. Kanun Koyucunun Amacı 440

II. Normun Analitiği ve Doktrin 440

MADDE 59 441

I. Kanun Koyucunun Amacı 442

II. Normun Analitiği ve Doktrin 442

MADDE 60 444

I. Kanun Koyucunun Amacı 445

II. Normun Analitiği ve Doktrin 445

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

DAVANIN İHBARI VE DAVAYA MÜDAHALE

MADDE 61 447

I. Kanun Koyucunun Amacı 447

II. Normun Analitiği ve Doktrin 448

1. Genel olarak 448

2. Tanımı 449

3. Koşulları 449

4. İhbar edilen kişinin aynı koşullarda bir başkasına ihbarda bulunabileceği 449

MADDE 62 450

I. Kanun Koyucunun Amacı 450

II. Normun Analitiği ve Doktrin 451

1. Genel olarak 451

2. İhbarın biçimi 451

3. Yargılamanın başka güne bırakılamaması ve süre verme koşulu 451

MADDE 63 452

I. Kanun Koyucunun Amacı 452

II. Normun Analitiği ve Doktrin 452

MADDE 64 454

I. Kanun Koyucunun Amacı 455

II. Normun Analitiği ve Doktrin 455

MADDE 65 456

I. Kanun Koyucunun Amacı 457

II. Normun Analitiği ve Doktrin 458

1. Genel olarak 458

2. Asli müdahale imkanı 458

3. Asli müdahale davasının karara bağlanması 459

MADDE 66 460

I. Kanun Koyucunun Amacı 460

II. Normun Analitiği ve Doktrin 461

MADDE 67 470

I. Kanun Koyucunun Amacı 470

II. Normun Analitiği ve Doktrin 471

1. Genel olarak 471

2. Müdahale dilekçesi 471

3. Müdahale talebinin incelenmesi 472

MADDE 68 472

I. Kanun Koyucunun Amacı 473

II. Normun Analitiği ve Doktrin 473

1. Genel olarak 473

2. Fer’i müdahilin davayı takip hakkı 474

3. Fer’i müdahilin bilgilenme hakkı 474

MADDE 69 475

1. Kanun Koyucunun Amacı 477

II. Normun Analitiği ve Doktrin 478

1. Genel olarak 478

2. Asıl davada verilen hükmün niteliği 479

3. Fer’i müdahalenin rücu davasına etkisi 479

MADDE 70 480

I. Kanun Koyucunun Amacı 481

II. Normun Analitiği ve Doktrin 482

1. Cumhuriyet savcısının hukuk davasında taraf olması 482

2. İtiraz yolu 482

3. Serbest tasarruf yetkisinin olmayışı 482

DÖRDÜNCÜ AYIRIM

DAVAYA VEKÂLET

MADDE 71 483

1. Kanun Koyucunun Amacı 483

II. Normun Analitiği ve Doktrin 483

MADDE 72 483

I. Kanun Koyucunun Amacı 484

II. Normun Analitiği ve Doktrin 484

MADDE 73 484

I. Kanun Koyucunun Amacı 485

II. Normun Analitiği ve Doktrin 485

1. Genel olarak 485

2. Davaya vekalet 485

3. Yetkiyi kısıtlamaya yönelik sınırlandırıcı işlemlerin karşı taraf için geçersizliği 485

MADDE 74 486

I. Kanun Koyucunun Amacı 487

II. Normun Analitiği ve Doktrin 487

MADDE 75 488

I. Kanun Koyucunun Amacı 488

II. Normun Analitiği ve Doktrin 488

MADDE 76 490

I. Kanun Koyucunun Amacı 490

II. Normun Analitiği ve Doktrin 491

1. Genel olarak 491

2. Vekâletnamenin noterden verilmesi zorunlu olduğu haller 491

3. Vekâletnamenin noterden yapılmasının zorunlu olmadığı haller 491

MADDE 77 491

I. Kanun Koyucunun Amacı 492

II. Normun Analitiği ve Doktrin 493

1. Vekâletnamenin aslını ve onaylı örneğini vermeyen avukatın hukuki durumu 493

2. Vekâletnamesiz işlem yapılmasına izin verilen ancak haklı bir sebep olmaksızın süresi içinde vekâletname ibraz etmeyen avukatın hukuki durumu 493

3. Yargılanmanın başka güne bırakılmaması 494

a. Avukat tutmak istemesinin yargılama sebebi olamayacağı 494

b. Avukatın istifa etmesi, azledilmesi veya dosyayı incelememesi 494

MADDE 78 510

I. Kanun Koyucunun Amacı 510

II. Normun Analitiği ve Doktrin 510

MADDE 79 510

I. Kanun Koyucunun Amacı 511

II. Normun Analitiği ve Doktrin 512

1. Vekilin durumuna uygun olmayan tutum ve beyanı 512

2. Davasını kendisi takip eden kimsenin duruşmada uygun olmayan tutum ve davranışı 512



MADDE 80 512

I. Kanun Koyucunun Amacı 513

II. Normun Analitiği ve Doktrin 513

MADDE 81 513

I. Kanun Koyucunun Amacı 514

II. Normun Analitiği ve Doktrin 514

MADDE 82 514

I. Kanun Koyucunun Amacı 515

II. Normun Analitiği ve Doktrin 515

1. İstifa eden vekilin vekâlet görevinin istifa halinde devam süresi 515

2. Vekâlet verenin davayı takip etmemesi ve başka vekil görevlendirilmemesi 515

3. İstifanın vekâlet verene ihtaren bildirilmesi 516

MADDE 83 516

I. Kanun Koyucunun Amacı 516

II. Normun Analitiği ve Doktrin 516

BEŞİNCİ BÖLÜM

TEMİNAT

MADDE 84 517

I. Kanun Koyucunun Amacı 520

II. Normun Analitiği ve Doktrin 521

1. Dava görülmeden teminat gösterilecek haller 521

a. Türkiye’ de mutad meskeni olmayan gerçek kişiler 521

b. Davacının yargılama ve takip giderlerini karşılamada güçlüğe uğrayacağı olasılığı 522

2. Davanın görülmesi sırasında teminat 522

3. Mecburi dava ve takip arkadaşlığında teminat gösterme yükümlülüğü 522

MADDE 85 523

I. Kanun Koyucunun Amacı 524

II. Normun Analitiği ve Doktrin 524

1. Teminat gerektirmeyen durumlar 524

2. Davacının güvence altına alınmış bir alacağının olması 524

3. Davanın yalnızca küçüğün menfaatlerini korumaya yönelik olarak açılması 525

4. İlama bağlı alacak için ilamlı icra takibi 525



MADDE 86 526

I. Kanun Koyucunun Amacı 526

II. Normun Analitiği ve Doktrin 526

MADDE 87 526

I. Kanun Koyucunun Amacı 527

II. Normun Analitiği ve Doktrin 527

1. Genel olarak 527

2. Teminatın tutarı ve şekli 528

3. Teminat gerektiren durum ve koşullarda değişiklik olması hali 528

MADDE 88 528

I. Kanun Koyucunun Amacı 529

II. Normun Analitiği ve Doktrin 529

1. Genel olarak 529

2. Davacının kesin süre içerisinde teminat göstermemesi 529

3. Fer’ i müdahilin kesin süre içerisinde teminat göstermemesi 529

MADDE 89 530

I. Kanun Koyucunun Amacı 530

II. Normun Analitiği ve Doktrin 530

ALTINCI BÖLÜM

SÜRELER, ESKİ HÂLE GETİRME VE ADLİ TATİL

BİRİNCİ AYIRIM

SÜRELER

MADDE 90 530

I. Kanun Koyucunun Amacı 531

II. Normun Analitiği ve Doktrin 531

1. Sürelerin belirtilmesi 531

2. Hâkimin tespit ettiği süreleri arttırılabilir veya eksiltebilmesi 531

MADDE 91 531

I. Kanun Koyucunun Amacı 532

II. Normun Analitiği ve Doktrin 532

MADDE 92 532

I. Kanun Koyucunun Amacı 533

II. Normun Analitiği ve Doktrin 533

1. Sürelerin gün olarak belirlenmesi 533

2. Sürelerin; hafta, ay veya yıl olarak belirlenmesi 533



MADDE 93 534

I. Kanun Koyucunun Amacı 534

II. Normun Analitiği ve Doktrin 534

MADDE 94 534

I. Kanun Koyucunun Amacı 535

II. Normun Analitiği ve Doktrin 535

1. Kanunun belirlediği süreler 535

2. Hâkimin tayin ettiği süre 535

3. Kesin sürenin yaptırımı 536

İKİNCİ AYIRIM

ESKİ HÂLE GETİRME

MADDE 95 537

I. Kanun Koyucunun Amacı 537

II. Normun Analitiği ve Doktrin 538

1. Genel olarak 538

2. Elde olmayan sebeple sürenin kaçırılması 540

3. Başka hukuki yoldan sonuca ulaşma 540

MADDE 96 541

I. Kanun Koyucunun Amacı 542

II. Normun Analitiği ve Doktrin 542

1. Genel olarak 542

2. Kısa süre 542

3. Uzun süre 543

MADDE 97 543

I. Kanun Koyucunun Amacı 544

II. Normun Analitiği ve Doktrin 544

1. Genel olarak 544

2. Eski hale getirme talebinin şekli 544

3. Eski hale getirme talebinin kapsamı 544

MADDE 98 544

I. Kanun Koyucunun Amacı 545

II. Normun Analitiği ve Doktrin 545

1. Yapılamayan işlem için eski hale getirme 545

2. İstinaf ve temyiz kanun yollarının kaçırılması halinde 545

MADDE 99 546

I. Kanun Koyucunun Amacı 546

II. Normun Analitiği ve Doktrin 546

MADDE 100 547

I. Kanun Koyucunun Amacı 547

II. Normun Analitiği ve Doktrin 548

1. İnceleme 548

2. Kabul kararı 548

MADDE 101 548

I. Kanun Koyucunun Amacı 548

II. Normun Analitiği ve Doktrin 549

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

ADLİ TATİL

MADDE 102 550

I. Kanun Koyucunun Amacı 551

II. Normun Analitiği ve Doktrin 551

MADDE 103 551

I. Kanun Koyucunun Amacı 554

II. Normun Analitiği ve Doktrin 554

1. Adli tatilde bakılacak dava ve işler 554

2. Adli tatilde görülmesi mümkün olup ta adli tatil sonrasına bırakılabilen dava ve işler için gerekli koşullar 555

a. Tarafların anlaşması 555

b. Bir tarafın yokluğunda hazır olan talebi üzerine 555

3. Adli tatilde görülmeyen dava ve işlerle ilgili adli tatil süresinde yapılabilecek işlemler adli tatilde, HMK. m 103/f.1 de gösterilenler dışında kalan dava ve işlerle ilgili olarak 555

MADDE 104 560

I. Kanun Koyucunun Amacı 560

II. Normun Analitiği ve Doktrin 560

İKİNCİ KISIM

DAVA ÇEŞİTLERİ, DAVA ŞARTLARI VE İLK İTİRAZLAR

BİRİNCİ BÖLÜM

DAVA ÇEŞİTLERİ

MADDE 105 563

I. Kanun Koyucunun Amacı 563

II. Normun Analitiği ve Doktrin 563

MADDE 106 570

I. Kanun Koyucunun Amacı 571

II. Normun Analitiği ve Doktrin 571

1. Genel olarak 571

2. Tespit davasının kavramsal öğeleri 571

3. Tespit davasını açmada hukuken korunmaya değer güncel bir yararın bulunma koşulu 572

4. Maddi vakıaların tek başlarına tespiti 572

MADDE 107 577

I. Kanun Koyucunun Amacı 580

II. Normun Analitiği ve Doktrin 580

1. Genel olarak 580

2. Belirsiz alacak ve tespit davasını açma koşulları 583

a. Ön koşullar 583

b. Diğer koşullar 584

aa. Alacaklının hukuki ilişkiyi belirtme zorunluluğu 584

bb. Asgari bir miktar ya da değeri belirtme zorunluluğu 584

3. Davanın devamında talebin artırılması 584

4. Kısmi eda davasının açılabileceği hallerde tespit davasının da açılabileceği 585

MADDE 108 586

I. Kanun Koyucunun Amacı 586

II. Normun Analitiği ve Doktrin 587

1. İnşai davanın tanımı 587

2. İnşai hakkın dava yoluyla kullanılmasının zorunluluğu 587

3. İnşai hükmün etkisi 587

MADDE 109 601

I. Kanun Koyucunun Amacı 602

II. Normun Analitiği ve Doktrin 602

1. Talep konusunun bölünebilir olması 602

2. Kısmi dava engeli 602

3. Ek dava açma olanağı 602

MADDE 110 603

I. Kanun Koyucunun Amacı 604

II. Normun Analitiği ve Doktrin 604

MADDE 111 604

I. Kanun Koyucunun Amacı 606

II. Normun Analitiği ve Doktrin 606

1. Terditli davanın tanımı 606

2. Terditli davanın koşulları 606

3. Terditli davada inceleme sırası 607

4. Terditli dava - terditli hüküm ayrımı 607

MADDE 112 607

I. Kanun Koyucunun Amacı 608

II. Normun Analitiği ve Doktrin 609

1. Genel olarak tanım 609

2. Seçimlik dava seçimlik borç ayrımı 609

3. Seçimlik davanın dava yığılması ayrımı 609

4. Seçimlik davada hüküm kurulması 609

5. Seçimlik mahkumiyet hükmünün cebri icraya konması 609

MADDE 113 610

I. Kanun Koyucunun Amacı 610

II. Normun Analitiği ve Doktrin 611

İKİNCİ BÖLÜM

DAVA ŞARTLARI VE İLK İTİRAZLAR

BİRİNCİ AYIRIM

DAVA ŞARTLARI

MADDE 114 612

I. Kanun Koyucunun Amacı 616

II. Normun Analitiği ve Doktrin 616

MADDE 115 621

I. Kanun Koyucunun Amacı 622

II. Normun Analitiği ve Doktrin 622

1. Dava şartlarının mahkemece kendiliğinden gözetilmesi 622

2. Mahkemenin dava şartını belirlemesi 622

3. Dava şartı eksikliğinin sonradan giderilmesi 622

İKİNCİ AYIRIM

İLK İTİRAZLAR

MADDE 116 623

I. Kanun Koyucunun Amacı 623

II. Normun Analitiği ve Doktrin 623

1. Kesin yetki kuralının bulunmadığı hallerde yetki itirazı 623

2. Uyulmadığı tahkim yoluyla çözümlenmesi gerektiği itirazı 624

3. İş bölümü itirazı 624

MADDE 117 624

I. Kanun Koyucunun Amacı 624

II. Normun Analitiği ve Doktrin 625

1. İlk itirazların ileri sürülme zamanı 625

2. İlk itirazların dava şartlarından sonra inceleneceği 625

3. İlk itirazların ön sorunlar gibi inceleneceği 625

ÜÇÜNCÜ KISIM

YAZILI YARGILAMA USULÜ

BİRİNCİ BÖLÜM

DAVANIN AÇILMASI

MADDE 118 626

I. Kanun Koyucunun Amacı 626

II. Normun Analitiği ve Doktrin 626

1. Davanın açılmış sayılması 626

2. Yönetmelikler 627

MADDE 119 627

I. Kanun Koyucunun Amacı 629

II. Normun Analitiği ve Doktrin 629

1. Dava dilekçesinde bulunması gereken hususlar 629

2. Kesin süre 629

MADDE 120 630

I. Kanun Koyucunun Amacı 631

II. Normun Analitiği ve Doktrin 631

1. Yargılama harçları ve avansları yatırma zorunluluğu 631

2. Kesin süre 631

MADDE 121 631

I. Kanun Koyucunun Amacı 632

II. Normun Analitiği ve Doktrin 632

MADDE 122 632

I. Kanun Koyucunun Amacı 633

II. Normun Analitiği ve Doktrin 633

MADDE 123 633

I. Kanun Koyucunun Amacı 633

II. Normun Analitiği ve Doktrin 634

MADDE 124 635

1. Kanun Koyucunun Amacı 637

II. Normun Analitiği ve Doktrin 637

1. Genel kural 637

2. Saklı hükümler 637

3. Maddi hatadan doğan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği 637

4. Kabul edilebilir yanılgı 638

MADDE 125 639

I. Kanun Koyucunun Amacı 639

II. Normun Analitiği ve Doktrin 640

1. Davalı tarafın dava konusunu üçüncü kişiye devri 640

a. Davanın devralan kişiyle devam etmesi 640

b. Davanın tazminat davasına dönüşmesi 640

2. Dava konusunun davacı tarafından devri 640

İKİNCİ BÖLÜM

CEVAP DİLEKÇESİ

MADDE 126 647

1. Kanun Koyucunun Amacı 648

II. Normun Analitiği ve Doktrin 648

MADDE 127 648

1. Kanun Koyucunun Amacı 650

II. Normun Analitiği ve Doktrin 650

1. Cevap dilekçesini verme süresi/kısa süre 650

2. Ek süre 650

MADDE 128 651

I. Kanun Koyucunun Amacı 651

II. Normun Analitiği ve Doktrin 651

MADDE 129 651

I. Kanun Koyucunun Amacı 652

II. Normun Analitiği ve Doktrin 652

MADDE 130 653

I. Kanun Koyucunun Amacı 653

II. Normun Analitiği ve Doktrin 653

MADDE 131 657

I. Kanun Koyucunun Amacı 657

II. Normun Analitiği ve Doktrin 657

MADDE 132 657

I. Kanun Koyucunun Amacı 659

II. Normun Analitiği ve Doktrin 659

1. Karşı dava açılabilmesinin şartları 659

a. Asıl davanın halen görülmekte olması 659

b. Talepler arasında bağlantının bulunması 659

aa. Takas veya mahsup bağlantısı 659

bb. Başka bağlantının mevcudiyeti 660

2. Şartlar gerçekleşmeden açılan karşı davanın akıbeti 660

3. Karşı davaya karşı, dava açılamaz yasağı 660

MADDE 133 660

I. Kanun Koyucunun Amacı 661

II. Normun Analitiği ve Doktrin 661

1. Karşı davanın açılma şekli 661

2. Mahkemelerin davaları ayırması 661

MADDE 134 661

I. Kanun Koyucunun Amacı 661

II. Normun Analitiği ve Doktrin 662

MADDE 135 662

I. Kanun Koyucunun Amacı 662

II. Normun Analitiği ve Doktrin 662

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

CEVABA CEVAP VE İKİNCİ CEVAP DİLEKÇESİ

MADDE 136 663

I. Kanun Koyucunun Amacı 663

II. Normun Analitiği ve Doktrin 664

1. Şema 664

2. Tarafların ikinci cevap dilekçelerini verme süresi 664

3. Kıyasen uygulama 664

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

ÖN İNCELEME

MADDE 137 664

I. Kanun Koyucunun Amacı 665

II. Normun Analitiği ve Doktrin 666

1. Ön inceleme safhası 666

2. Mahkemece ön incelemede yapılacak işlemler ve eylemler 666

a. Hukuki işlemler 666

b. Hukuki eylemler 666

3. Ön inceleme safhasının tamamlanmasının emrediciliği 666

MADDE 138 667

I. Kanun Koyucunun Amacı 667

II. Normun Analitiği ve Doktrin 667

MADDE 139 668

I. Kanun Koyucunun Amacı 668

II. Normun Analitiği ve Doktrin 669

1. Ön inceleme duruşmasına davet zamanlaması 669

2. Duruşmaya davet şekli 669

3. Davet içeriği ve ihtar 669

MADDE 140 669

I. Kanun Koyucunun Amacı 673

II. Normun Analitiği ve Doktrin 673

1. Uyuşmazlığın 673

a. Usule ilişkin uyuşmazlıklar 673

b. Esasa ilişkin uyuşmazlıklar 673

2. Hâkimin tarafları sulha teşviki 673

3. Tahkikata esas alınacak tutanak 674

4. Ön incelemenin tamamlanması 674

5. Eksikliklerin tamamlanma süresi 674

MADDE 141 675

I. Kanun Koyucunun Amacı 676

II. Normun Analitiği ve Doktrin 677

1. İddia ve savunmanın serbestçe yapılabilme halleri 677

a. Taraflar cevaba cevap ve ikinci cevap dilekçeleri ile 677

b. Islah ve karşı tarafın muvafakati ile 677

2. İddia ve savunmaya getirilen sınırlamalar 677

a. Ön inceleme aşamasında karşı tarafın muvafakati ile 677

b. Ön inceleme duruşmasında taraflardan birinin mazeretsiz gelmemesi 677

MADDE 142 678

I. Kanun Koyucunun Amacı 678

II. Normun Analitiği ve Doktrin 678

BEŞİNCİ BÖLÜM

TAHKİKAT VE TAHKİKAT SIRASINDAKİ ÖZEL DURUMLAR

BİRİNCİ AYIRIM

TAHKİKAT

MADDE 143 679

I. Kanun Koyucunun Amacı 679

II. Normun Analitiği ve Doktrin 679

1. İddia ve savunmaların incelenmesinde kural 679

2. İddia ve savunmanın incelenmesinde öncelik sırasının unsurları 680

MADDE 144 680

I. Kanun Koyucunun Amacı 681

II. Normun Analitiği ve Doktrin 681

1. Tarafların dinlenilebilmesi 681

2. Mahkemenin vereceği süre 681

MADDE 145 681

I. Kanun Koyucunun Amacı 682

II. Normun Analitiği ve Doktrin 682

1. Sonradan delil gösterilmesinde kural 682

2. Ayrık haller (İstisnası) 682

a. Geciktirme amacı taşımama 682

b. İlgili tarafın kusurundan kaynaklanmama 682

MADDE 146 683

I. Kanun Koyucunun Amacı 683

II. Normun Analitiği ve Doktrin 683

İKİNCİ AYIRIM

DURUŞMA

MADDE 147 686

I. Kanun Koyucunun Amacı 687

II. Normun Analitiği ve Doktrin 687

1. Duruşmaya davet aşaması 687

2. Davetiye içeriği 687

MADDE 148 687

I. Kanun Koyucunun Amacı 688

II. Normun Analitiği ve Doktrin 688

1. Mahkemenin çalışma zamanında ana kural 688

2. Ana kuralın ayrık halleri 688

MADDE 149 688

I. Kanun Koyucunun Amacı 690

II. Normun Analitiği ve Doktrin 690

1. Tarafların ses ve görüntü nakli ile duruşma icrası 690

2. Tanığın, bilirkişinin, uzmanın veya bir tarafın ses ve görüntü nakli ile duruşma icrası 690

MADDE 150 691

I. Kanun Koyucunun Amacı 694

II. Normun Analitiği ve Doktrin 694



MADDE 151 695

I. Kanun Koyucunun Amacı 696

II. Normun Analitiği ve Doktrin 696

MADDE 152 698

I. Kanun Koyucunun Amacı 699

II. Normun Analitiği ve Doktrin 699

1. Taraf vekillerin soru yöneltmesi 699

2. Tarafların soru yöneltmesi 699

3. Vekil ya da tarafça sorulan soruya itiraz hali 699

4. Toplu mahkemelerde soru yöneltme 700

MADDE 153 700

I. Kanun Koyucunun Amacı 701

II. Normun Analitiği ve Doktrin 701

1. Getirilen yasaklar ve ayrık durumlar 701

a. Yasaklar 701

b. Ayrık durumlar 702

2. Yaptırımlar 702

a. Hukuki yaptırım 702

b. Cezai yaptırım 702

MADDE 154 703

I. Kanun Koyucunun Amacı 704

II. Normun Analitiği ve Doktrin 704

MADDE 155 705

I. Kanun Koyucunun Amacı 705

II. Normun Analitiği ve Doktrin 705

MADDE 156 706

I. Kanun Koyucunun Amacı 706

II. Normun Analitiği ve Doktrin 706

MADDE 157 706

I. Kanun Koyucunun Amacı 707

II. Normun Analitiği ve Doktrin 707

MADDE 158 707

I. Kanun Koyucunun Amacı 708

II. Normun Analitiği ve Doktrin 708

MADDE 159 708

I. Kanun Koyucunun Amacı 709

II. Normun Analitiği ve Doktrin 709

1. Dosyaya belge konulması 709

2. Dosyanın başka yere gönderilmesi 710

MADDE 160 710

I. Kanun Koyucunun Amacı 710

II. Normun Analitiği ve Doktrin 710

MADDE 161 710

I. Kanun Koyucunun Amacı 711

II. Normun Analitiği ve Doktrin 711

1. Dava dosyasının incelenmesi 711

2. Gizli belgeler 712

MADDE 162 712

I. Kanun Koyucunun Amacı 712

II. Normun Analitiği ve Doktrin 712

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

ÖN SORUN VE BEKLETİCİ SORUN

MADDE 163 713

I. Kanun Koyucunun Amacı 713

II. Normun Analitiği ve Doktrin 713

MADDE 164 713

I. Kanun Koyucunun Amacı 714

II. Normun Analitiği ve Doktrin 714

1. Ön sorunun ileri sürülmesi 714

2. Ön sorun hakkında uyuşmazlık olması 714

3. Ön sorunun karar şekli 714

MADDE 165 714

I. Kanun Koyucunun Amacı 716

II. Normun Analitiği ve Doktrin 716

1. Bir dava açılmış veya idari makama başvurulması durumu 716

2. Dava açılmasının veya idari makama başvurulmama durumu 716

DÖRDÜNCÜ AYIRIM

DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ VE AYRILMASI

MADDE 166 725

I. Kanun Koyucunun Amacı 726

II. Normun Analitiği ve Doktrin 726

1. Aynı yargı çevresinde davaların birleştirilmesi 726

a. Aynı yargı çevresi 726

b. Bağlantı 726

c. Dava aşaması 727

d. Birleştirme talebi 727

e. Birleştirme kararı 727

2. Ayrı yargı çevresinde davaların birleştirilmesi 727

a. Ayrı yargı çevresi 727

b. Bağlantı 727

c. Dava aşaması 727

d. Birleştirme talebi 727

3. Birleştirme kararı 728

4. Bağlantı kavramı 728

5. İstinaf incelemesi sırasında davaların birleştirilmesi 728

MADDE 167 732

I. Kanun Koyucunun Amacı 732

II. Normun Analitiği ve Doktrin 732

1. Genel olarak 732

2. Öğeleri 732

MADDE 168 741

I. Kanun Koyucunun Amacı 741

II. Normun Analitiği ve Doktrin 741

BEŞİNCİ AYIRIM

İSTİCVAP

MADDE 169 742

I. Kanun Koyucunun Amacı 742

II. Normun Analitiği ve Doktrin 742

1. İsticvap’a karar verme 742

2. İsticvabın konusu 742

MADDE 170 749

I. Kanun Koyucunun Amacı 749

II. Normun Analitiği ve Doktrin 749

1. Tüzel kişiler adına isticvap 749

2. Ergin olmayan veya kısıtlı bir kimse adına yapılan isticvap 749

a. Bizzat dava hakkı olmayan haller 749

b. Bizzat dava hakkı olan haller 750

MADDE 171 750

I. Kanun Koyucunun Amacı 751

II. Normun Analitiği ve Doktrin 751

1. İsticvap davetiyesi 751

2. Mahkemece sunulan vakıaların ikrar edilmiş sayılması 751

a. Özürsüz gelmeme 751

b. Soruları cevapsız bırakma 751

MADDE 172 751

I. Kanun Koyucunun Amacı 752

II. Normun Analitiği ve Doktrin 752

1. Kural ve ayrık durumlar 752

a. Genel kural 752

b. Ayrık durumlar 752

2. Bizzat gelemeyecek durumlarda isticvap 753

MADDE 173 753

I. Kanun Koyucunun Amacı 754

II. Normun Analitiği ve Doktrin 754

1. Bizzat isticvap 754

2. Hâkime yüklenen ödev 754

3. İsticvapta karşı taraf ve taraf vekillerinin hazır bulunabilmesi 754

4. Yazılı not kullanma yasağı 755

MADDE 174 755

I. Kanun Koyucunun Amacı 755

II. Normun Analitiği ve Doktrin 756

MADDE 175 756

I. Kanun Koyucunun Amacı 756

II. Normun Analitiği ve Doktrin 757

ALTINCI AYIRIM

ISLAH VE MADDİ HATALARIN DÜZELTİLMESİ

MADDE 176 758

I. Kanun Koyucunun Amacı 759

II. Normun Analitiği ve Doktrin 759

1. Usul işlemlerinin kısmen veya tamamen ıslah edilebileceği 759

2. Taraflar ancak bir kez ıslah yoluna başvurabileceği 759

MADDE 177 773

I. Kanun Koyucunun Amacı 773

II. Normun Analitiği ve Doktrin 773

1. Islahın zamanı 773

2. Islahın şekli 774



MADDE 178 774

I. Kanun Koyucunun Amacı 774

II. Normun Analitiği ve Doktrin 775

1. Islah nedeniyle yatırılacak teminat 775

2. Zararın kesin olarak tespiti 775

MADDE 179 775

I. Kanun Koyucunun Amacı 776

II. Normun Analitiği ve Doktrin 776

1. Islahın zaman itibariyle etkisi 776

2. Islahla geçersiz sayılmayan işlemler 777

3. Islahla geçersiz sayılmayan işlemlerin ayrık hali 777

MADDE 180 777

I. Kanun Koyucunun Amacı 778

II. Normun Analitiği ve Doktrin 779

MADDE 181 779

I. Kanun Koyucunun Amacı 779

II. Normun Analitiği ve Doktrin 779

1. Süre verilmesi gerektirmeyen kısmen ıslah 779

2. Süre verilmesi gerektiren kısmen ıslah 780

MADDE 182 780

I. Kanun Koyucunun Amacı 781

II. Normun Analitiği ve Doktrin 781

1. Kötü niyetli ıslahın dikkate alınmaması 781

2. Zarar ve disiplin cezası 781

MADDE 183 781

I. Kanun Koyucunun Amacı 782

II. Normun Analitiği ve Doktrin 782

1. Karar verilinceye kadar düzeltme yapılabileceği 782

2. Yargılamanın uzaması 782

ALTINCI BÖLÜM

TAHKİKATIN SONA ERMESİ VE SÖZLÜ YARGILAMA

MADDE 184 783

I. Kanun Koyucunun Amacı 783

II. Normun Analitiği ve Doktrin 783

1. Sözlü açıklama istemi 783

2. Sözlü açıklama sonrası 784



MADDE 185 784

I. Kanun Koyucunun Amacı 785

II. Normun Analitiği ve Doktrin 785

1. Dosyanın mahkeme başkanına verilmesi 785

2. Tahkikatın genişletilmesi 785

3. Tahkikatın bitimi 786

MADDE 186 786

I. Kanun Koyucunun Amacı 787

II. Normun Analitiği ve Doktrin 787

1. Sözlü yargılama 787

2. Hüküm 787

DÖRDÜNCÜ KISIM

İSPAT VE DELİLLER

BİRİNCİ BÖLÜM

GENEL HÜKÜMLER

MADDE 187 788

I. Kanun Koyucunun Amacı 788

II. Normun Analitiği ve Doktrin 788

1. İspatın konusunun nelerin olabileceği 788

2. İspatın konusunun nelerin olamayacağı 788

3. İlk görünüş ispatı 789

MADDE 188 809

I. Kanun Koyucunun Amacı 809

II. Normun Analitiği ve Doktrin 809

1. Genel Olarak 809

2. İkrarın Türleri 810

a. Basit ikrar (Yalın ikrar) 810

b. Vasıflı ikrar (Gerekçeli ikrar) 811

c. Bileşik ikrar 811

aa. Bağlantılı bileşik ikrar 811

bb. Bağlantısız bileşik ikrar 812

MADDE 189 838

I. Kanun Koyucunun Amacı 839

II. Normun Analitiği ve Doktrin 839

1. İspat hakkının süresi 839

2. Hukuka aykırı olarak elde edilen deliller 839

3. Kanunun belirli delillerle ispatını emrettiği hususlar 839

4. Delilin gizliliğine mahkemenin karar verebileceği 840

MADDE 190 858

I. Kanun Koyucunun Amacı 859

II. Normun Analitiği ve Doktrin 859

1. İspat yükü kavramına doktriner bakış 859

a. Genel olarak 859

b. İspat yükünün paylaştırılması 860

c. İspat gereğinin sınırları 860

d. Delil gösterme kuramı ile ispatyükü kuramlarının farkı 861

e. Genel ispat kuralının yetersizliği ve norm kuralı 861

f. İspat sözleşmeleri 862

a. İspat yükünde genel prensip 862

b. Kanuni karine 862

aa. Karine temeli -karine sonucu ayırımı 862

bb. Karinenin aksinin ispat- karşı ispat ayrımı 863

MADDE 191 936

I. Kanun Koyucunun Amacı 936

II. Normun Analitiği ve Doktrin 936

MADDE 192 936

I. Kanun Koyucunun Amacı 937

II. Normun Analitiği ve Doktrin 937

MADDE 193 938

I. Kanun Koyucunun Amacı 938

II. Normun Analitiği ve Doktrin 939

1. Yazılılık 939

2. Münhasır olmayan delil sözleşmesi 939

3. Münhasır olan delil sözleşmesi 939

4. Geçersiz delil sözleşmeleri 939

MADDE 194 946

I. Kanun Koyucunun Amacı 947

II. Normun Analitiği ve Doktrin 947

1. Somutlaştırma yükü 947

2. Somutlaştırma yükünün delillerle ilişkisi 947

MADDE 195 947

I. Kanun Koyucunun Amacı 948

II. Normun Analitiği ve Doktrin 948

1. Mahkemeye getirtilmesi mümkün olan deliller 948

2. Mahkemeye getirtilmesi mümkün olmayan deliller 948

MADDE 196 949

I. Kanun Koyucunun Amacı 949

II. Normun Analitiği ve Doktrin 949

MADDE 197 949

I. Kanun Koyucunun Amacı 950

II. Normun Analitiği ve Doktrin 950

1. Delillerin mahkeme huzurunda incelenmesi 950

2. İstinabe yolu 951

3. İstinabe olunan mahkemede tarafların hazır bulunma hakkı 951

MADDE 198 951

I. Kanun Koyucunun Amacı 951

II. Normun Analitiği ve Doktrin 951

İKİNCİ BÖLÜM

BELGE VE SENET

MADDE 199 952

I. Kanun Koyucunun Amacı 953

II. Normun Analitiği ve Doktrin 953

MADDE 200 953

I. Kanun Koyucunun Amacı 954

II. Normun Analitiği ve Doktrin 954

1. Genel olarak senet kavramı 954

2. Senedin öğeleri 955

3. Senetle ispat koşulu 956

MADDE 201 960

I. Kanun Koyucunun Amacı 960

II. Normun Analitiği ve Doktrin 960

MADDE 202 960

I. Kanun Koyucunun Amacı 961

II. Normun Analitiği ve Doktrin 961

1. Genel olarak 961

2. Tanık dinlenebilme olanağı 962

3. Tanım 962

MADDE 203 968

I. Kanun Koyucunun Amacı 969

II. Normun Analitiği ve Doktrin 970

1. Altsoy ve üstsoy kardeşler, eşler, kayınbaba, kaynana, ile gelin ve damat arasındaki işlemler 970

2. Senede bağlanması teamül olan hukuki işlemler 970

3. Senet alınmasında olağanüstü güçlük bulunan haller 970

4. İrade bozukluğu ile aşırı yararlanma 970

5. Üçüncü kişilerin muvazaa iddiaları 970

6. Senedin kaybı 971

MADDE 204 978

I. Kanun Koyucunun Amacı 978

II. Normun Analitiği ve Doktrin 979

1. İlamlar ile düzenleme şeklindeki noter senetleri 979

2. Noter ve yetkili memurların usulüne uygun olarak düzenledikleri belgeler 979

3. Mahkemenin ilgili daireden açıklama istemesi 979

MADDE 205 979

I. Kanun Koyucunun Amacı 980

II. Normun Analitiği ve Doktrin 981

1. Adi senetlerin kesin delil olma koşulu 981

2. Güvenli elektronik imza ile oluşturulan belgeler 981

3. Hâkimin kendiliğinden inceleme yetkisi 981

MADDE 206 991

I. Kanun Koyucunun Amacı 992

II. Normun Analitiği ve Doktrin 992

1. İmza atamayanların hukuki işlemleri 992

2 .İmza atamayanların cüzdanla iş yapmayı usul edinmenin kuruluşlarda yapacakları hukuki işlemler 993

3. Harç, vergi ve değerli kağıt bedeli muafiyeti 993

MADDE 207 993

I. Kanun Koyucunun Amacı 993

II. Normun Analitiği ve Doktrin 994

1. İnkâr hali 994

2. Senedin kısmen veya tamamen hükümsüz sayılabilmesi 994

MADDE 208 995

I. Kanun Koyucunun Amacı 997

II. Normun Analitiği ve Doktrin 997

1. Sahtelik iddiası koşulu 997

2. Belgenin mahkemeye verildiği tarih 998

3. Ön sorun - ayrı dava 998

4. Evraka resmiyet kazandıran kişinin taraf gösterilmesi 998

MADDE 209 999

I. Kanun Koyucunun Amacı 1000

II. Normun Analitiği ve Doktrin 1000

1. Adi senetteki yazı veya imzanın inkârının sonucu 1000

2. Resmi senetlerdeki yazı ve imza inkârının sonucu 1000

3. Senede dayanılarak verilen ihtiyati tedbir 1000

MADDE 210 1008

I. Kanun Koyucunun Amacı 1008

II. Normun Analitiği ve Doktrin 1008

MADDE 211 1009

I. Kanun Koyucunun Amacı 1010

II. Normun Analitiği ve Doktrin 1010

1. Karşı tarafın dinlenilmesi 1010

2. İmzayı inkar eden tarafı isticvap 1011

3. Bilirkişi incelemesi 1011

MADDE 212 1012

I. Kanun Koyucunun Amacı 1012

II. Normun Analitiği ve Doktrin 1012

MADDE 213 1013

I. Kanun Koyucunun Amacı 1014

II. Normun Analitiği ve Doktrin 1015

1. Diğer tarafın uğradığı zarar 1015

2. Harç miktarının artırılması 1015

3. Sahtelik iddiasından vazgeçme 1015

MADDE 214 1016

I. Kanun Koyucunun Amacı 1016

II. Normun Analitiği ve Doktrin 1016

1. Hukuk mahkemesince verilen karar 1016

2. Ceza mahkemesinde verilen karar 1016

MADDE 215 1017

I. Kanun Koyucunun Amacı 1017

II. Normun Analitiği ve Doktrin 1017

MADDE 216 1017

I. Kanun Koyucunun Amacı 1018

II. Normun Analitiği ve Doktrin 1019

2. Belge aslının mahkemeye verilmesi zorunluluğu 1019

3. Mahkemece tedbir alınması 1019

4. Belgeyi veren tarafın geri verilme talebi 1019

MADDE 217 1020

I. Kanun Koyucunun Amacı 1020

II. Normun Analitiği ve Doktrin 1021

1. Görevli mahkeme 1021

2. Onaylanmış belge örneğinin hukuki niteliği 1021<