Kategoriler

Milletlerarası Ticari Tahkimde Kanunlar İhtilafı Meseleleri (Güncellenmiş 2. Baskı)

Kurumsal satışlar için satış temsilcilerimizle irtibata geçiniz.

945,00 756,00
615,00 492,00
805,00 644,00
Online-Kitap / Online-Dergi Nasıl Okunur?

Toplam

Yazar : Sibel Özel
Basım Tarihi : Ekim 2024
Sayfa Sayısı : 361
Kağıt Türü : 1. Hamur
Kapak Türü : Karton
Basım Yeri : İstanbul
ISBN : 978-625-6580-53-4
ISBN (Online) : 978-625-6580-54-1
Boyut : 16 x 23
Dili : Türkçe
Milletlerarası ticari uyuşmazlıkların çözümünde tahkim, olağan bir yöntem olarak gelişme göstermektedir. Bu bağlamda taraflar uyuşmazlıklarının bağlayıcı bir kararla çözümü için üçüncü bir kişi ya da kurulu yetkilendirmektedir. Tahkim prosedürü taraflara davalarını sunma ve dinlenilme imkânı veren tarafsız bir yargılama prosedürüdür. Milletlerarası ticari tahkim milli tahkimden farklı olarak milletlerarası ve ticari niteliklerini bünyesinde barındırmaktadır. Genel kabul gören anlayışa göre “ticari” terimi milletlerarası ticaret, finans, yatırım ve teknoloji, fikri mülkiyet, doğal kaynaklar, hava, deniz, kara ve demir yollarıyla eşya ve yolcu taşıma gibi ekonomik ilişkilerden kaynaklanan uyuşmazlıkları kapsamaktadır. Diğer yandan “milletlerarası” terimi ise yabancılık unsuru taşıyan ilişkiyi ifade etmektedir. Yabancılık unsuru tarafların işyeri veya mutat meskenlerinin farklı ülkelerde olması halinde, tahkim yerinin ya da ticari ilişkiden kaynaklanan borcun esaslı kısmının ifa yerinin tarafların işyerinden farklı ülkede olması halinde ya da tahkim anlaşmasının temelini teşkil eden esas ilişkinin bir ülkeden diğerine mal veya sermaye geçişini gerçekleştirmesi halinde oluşmaktadır.
Tahkim anlaşmasından hakem kararının icrasına kadar tüm prosedür farklı aşamalardan meydana gelmekte ve bu aşamalar maddi ve usuli meseleleri ihtiva etmektedir. Bu bağlamda kanunlar ihtilafı meselelerinin çözümü çok büyük önem arz etmektedir. Tahkime elverişliliğe, tahkim anlaşmasının geçerliliğine, tahkim heyetinin izleyeceği prosedüre uygulanacak hukukun belirlenmesi gerekmektedir. Ayrıca lex arbitri’nin anlamı ve işlevinin saptanması; ihtiyati tedbirler dahil hakem heyetinin yetkisi; uyuşmazlığın esasına uygulanacak kurallar; uygulanacak hukuk veya hukuk kurallarının kanunlar ihtilafı metoduyla veya bu metoda başvurulmadan tespiti; hakem heyetinin ex aequo et bono veya amiable compositeur olarak karar vermesi; milletlerarası tahkimde müdahaleci kurallar ve kamu düzeninin de ayrıca ortaya konması gerekmektedir.
Bu kitap karşılaştırmalı olarak Milletlerarası Ticari Tahkimde UNCITRAL Model Kanun, UNCITRAL Tahkim Kuralları, MTO Tahkim Kuralları ve çeşitli ülkelerin milletlerarası tahkim kanunları ile Türk Milletlerarası Tahkim Kanununu karşılaştırmalı olarak ele almakta, milletlerarası ticari tahkimin tüm aşamalarıyla ilgili kanunlar ihtilafı meselelerini değerlendirmektedir.


İÇİNDEKİLER
KİTAP HAKKINDA III
2. BASIYA ÖNSÖZ VII
1. BASIYA ÖNSÖZ IX
KISALTMALAR XI
GİRİŞ 1

Birinci Bölüm
MİLLETLERARASI TİCARİ TAHKİM

I. GENEL OLARAK 3
II. MİLLETLERARASI TİCARİ TAHKİM 5
A. Kavram 5
1. Ticari Kavramının Anlamı 5
2. Milletlerarası Kavramının Anlamı 8
a. Objektif Kriter: Uyuşmazlığın Yabancılık Unsuru veya Milletlerarası Nitelik Taşıması 8
b. Subjektif Kriter: Tarafların Vatandaşlığı ya da İşyerlerinin Farklı Ülkede Olması 9
c. Modern Karma Kriter 10
B. Milletlerarası Ticari Tahkimin Avantaj ve Dezavantajları 14
III. MİLLETLERARASI TİCARİ TAHKİMİN TÜRLERİ 16
A. Genel Olarak 16
B. Ad Hoc Tahkim 17
C. Kurumsal Tahkim 18

İkinci Bölüm
MİLLETLERARASI TAHKİM PROSEDÜRÜNDE KANUNLAR
İHTİLAFI MESELELERİ

§ 1.TAHKİM ANLAŞMASI 21
I. GENEL OLARAK 21
II. TAHKİMİN HUKUKİ NİTELİĞİ 22
A.  Tahkimin Hukuki Niteliği İle İlgili Teoriler 22
1. Kazai Teori 22
2. Akdi Teori 23
3. Karma Teori 23
4. Otonom Teori 24
B. Tahkim Anlaşmasının Bağımsızlığı 26
§ 2. TAHKİME ELVERİŞLİLİK 29
I. GENEL OLARAK 29
II. MADDİ HUKUK AÇISINDAN TAHKİME ELVERİŞLİLİK MESELESİNİN ELE ALINIŞI 31
A. Rekabet ve Antitrust hukuku 31
B. Sermaye Piyasası İşlemleri 36
C. İflas Hukuku 37
D. Fikri Haklar 40
E. Temeldeki Sözleşmenin Hukuka Aykırılığı ve Hile Hali 43
F. Rüşvet ve Yolsuzluk İddiası 44
G. Zayıf Tarafı Koruma Amacı Taşıyan Sözleşmeler 45
H.  Yatırım ve İmtiyaz Sözleşmelerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıklar 48
III. Şirketler Hukuku ile İlgili Uyuşmazlıklar 49
A. Distribütörlük ve Ticari Acente Sözleşmeleriyle ilgili Uyuşmazlıklar 51
IV. TAHKİME ELVERİŞLİLİĞE UYGULANACAK HUKUK 52
A. Genel Olarak 52
B. Tahkime Elverişliliğin Tâbi Olduğu Hukuk 56
1. Hakem Heyeti Önündeki Safha 56
2. Tahkim Anlaşmasının Uygulanması için Mahkemeye Başvuru Safhası 58
3. Hakem Kararının Tanınması ve Tenfizi için Mahkemeye Başvurulması 59
4. Hakem Kararının İptali İçin Mahkemeye Başvuru Safhası 60
5. Değerlendirme 60
§ 3. LEX ARBITRI KAVRAMI 61
I. GENEL OLARAK 61
II. LEX ARBITRI’Yİ BELİRLEYEN UNSURLAR 63
§ 4. TAHKİM ANLAŞMASINA UYGULANACAK HUKUK 65
I. TAHKİM ANLAŞMASININ ŞEKLİNE UYGULANACAK HUKUK 65
II. TAHKİM ANLAŞMASININ TARAFLARININ EHLİYETİNE  UYGULANACAK HUKUK 71
A. Tarafların Tahkim Anlaşması Yapma Ehliyeti 71
1. Gerçek kişiler 72
2. Şirketler 73
3. Devlet ya da Devlet Kuruluşları 75
B. Taraflar Adına Temsilcilerin Tahkim Anlaşması Yapma Ehliyeti 80
III. TAHKİM ANLAŞMASININ ESASINA UYGULANAN HUKUK 85
1.  Tahkim Anlaşmasının Ulusal Mahkeme Önünde İleri Sürülmesi 87
A) Tahkim Anlaşmasının Prima Facie ya da Esastan İncelenmesi 87
B) Tahkim Anlaşmasına Uygulanacak Hukuk 95
2. Hakem Heyeti Önünde Tahkim Anlaşmasının Geçersizliğinin İleri Sürülmesi 102
3. İptal Davası Aşamasında Tahkim Anlaşmasının Geçersizliğinin İleri Sürülmesi 103
4. Tenfiz Aşamasında Tahkim Anlaşmasının Geçersizliğinin İleri Sürülmesi 104
IV. TAHKİM ANLAŞMASININ YORUMU 105
A. Genel Olarak 105
B. Tahkim Anlaşmasının Yorumunda Karşılaşılan Özel Hususlar 111
§ 5. TAHKİM PROSEDÜRÜNE UYGULANACAK HUKUK 120
I. GENEL OLARAK 120
II. UYGULANACAK USUL HUKUKUNU BELİRLEYEN FAKTÖRLER 122
III. KOMPETENZ-KOMPETENZ 127
IV. İHTİYATİ TEDBİRLER 135
a) İhtiyati Tedbir İçin Devlet Mahkemesine Başvurmak Tahkim Anlaşmasına Aykırılık Mıdır? 135
b) İhtiyati Tedbir Başvurusu Ulusal Mahkemeye Mi Yoksa Hakem Heyetine mi Yapılmalıdır? 136
c) İhtiyati Tedbir Kararı Türleri 141
1. Delillerin Korunması İçin Alınacak Tedbirler 141
2. Statükoyu Koruyucu Tedbirler 141
3. İcrayı Garantiye Alacak Tedbirler 142
4. Masrafların Temini İçin Alınacak Tedbirler 142
d) Yabancı Ülkedeki Hakem Heyetinin Aldığı İhtiyati Tedbir Kararlarının Uygulanması 143
e) İhtiyati Tedbirlerin Tâbi Olduğu Hukuk 143
V. KESİN HÜKÜM ETKİSİ 144

Üçüncü Bölüm
UYUŞMAZLIĞIN ESASINDA KANUNLAR
 İHTİLAFI MESELELERİ

§1. UYUŞMAZLIĞIN ESASINA UYGULANACAK HUKUK 149
I. GENEL OLARAK 149
II. TARAFLARIN HUKUK SEÇİMİ 150
A. Açık veya Zımni Seçim 150
B. Tarafların Hukuk Seçiminin Kapsamı 152
C. Tarafların Hukuk Seçiminin Sınırları 157
a) Müdahaleci Kurallar 158
b) Milletlerarası Kamu Düzeni 159
III. HAKEM HEYETİNCE UYGULANACAK HUKUKUN TESPİTİ 160
A. Kanunlar İhtilafı Sistemi Aracılığıyla Dolaylı Olarak Maddi Hukukun Tespiti 162
1. Tahkim Yerinin Kanunlar İhtilafı Kuralları 162
2. Uyuşmazlıkla En Yakın Bağlantılı Kanunlar İhtilafı Kuralları 163
3. Hakemlerce Uygun Bulunan Kanunlar İhtilafı Kuralları 163
4. İlgili Kanunlar İhtilafı Kurallarının Birlikte Uygulanması 165
5. Kanunlar İhtilafı Genel Prensiplerinin Uygulanması 165
B. Doğrudan Maddi Hukukun Tespiti 166
1. Sınırsız Şekilde Doğrudan Maddi Kuralların Tespiti 166
2. Sınırlı Şekilde Doğrudan Maddi Kuralların Tespiti 168
§ 2. ANASYONEL HUKUK KURALLARININ UYGULANMASI 173
I. GENEL OLARAK 173
II. LEX MERCATORIA 175
A. Milletlerarası Hukuk 177
B. Genel Hukuk Prensipleri 179
C. Uluslararası Kuruluşların Kuralları 181
D. Örf, Âdet ve Teamüller 181
E. Standart Form Sözleşmeler 182
F. Yayınlanmış Hakem Kararları 183
III. LEX MERCATORIA’NIN UYGULANMASI 184
IV. BİZATİHİ SÖZLEŞME VE TİCARİ TEAMÜLLERE GÖRE KARAR VERİLMESİ 188
§ 3. DOSTANE ARACI OLARAK veya HAKKANİYETE ve NASAFETE GÖRE KARAR VERİLMESİ 192
I. GENEL OLARAK 192
II. AMIABLE COMPOSITEURS ve EX AEQUO ET BONO İLİŞKİSİ 194
III. HAKEMLERİN AMIABLE COMPESITEUR ve EX AEQUO ET BONO YETKİSİNİN KAPSAMI 195
§ 4. MİLLETLERARASI MÜDAHALECİ KURALLAR 198
I. GENEL OLARAK 198
II. TAHKİM YARGILAMASINDA MÜDAHALECİ KURALLARIN UYGULANMASI 201
A. Lex Contractus’a Ait Müdahaleci Kurallar 201
B. Lex Contractus Dışındaki Müdahaleci Kurallar 203
1. Tahkim Yeri Hukukunun Müdahaleci Kuralları 203
2. Üçüncü Ülke Hukukunun Müdahaleci Kuralları 204
§ 5. MİLLETLERARASI KAMU DÜZENİ 209
I. GENEL OLARAK 209
II. USULİ HÜKÜMLER AÇISINDAN KAMU DÜZENİ 216
a) Hakemin Bağımsızlığı Ve Tarafsızlığı 217
b) Tahkim Aşamasında Taraflardan Birine Üstünlük Tanınması 219
c) Hakem Kararının Gerekçesiz Olması 221
d) İddiasını ve Savunmasını İleri Sürebilme Hakkı 223
e) Tarafları ve Sebebi Aynı Olan Uyuşmazlık İçin Verilen Bir Kararla Çelişme Hali 224
III. MADDİ HÜKÜMLER AÇISINDAN KAMU DÜZENİ 225
a) Sözleşme Konusunun Ahlâka Aykırı Olması veya Suç Teşkil Etmesi 227
b) Müdahaleci Kurallara Aykırılık 229

EKLER

EK 1: MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU 235
EK 2: MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK VE USUL HUKUKU HAKKINDA KANUN 253
EK 3 (i) : YABANCI HAKEM KARARLARININ TANINMASI VE İCRASI HAKKINDA 10 HAZİRAN 1958 TARİHİNDE NEW YORK’TA YAPILAN SÖZLEŞME 271
EK 3 (ii): NEW YORK CONVENTION ON THE RECOGNITION AND ENFORCEMENT OF FOREIGN ARBITRAL AWARDS (NEW YORK, 10 JUNE 1958) 277
EK 4 (i): MİLLETLERARASI TİCARİ HAKEMLİK KONUSUNDAKİ 21 NİSAN 1961 TARİHİNDE CENEVRE'DE YAPILAN AVRUPA SÖZLEŞMESİ 283
EK 4 (ii): EUROPEAN CONVENTION ON INTERNATIONAL COMMERCIAL ARBITRATION (done at Geneva, on 21  April 1961) 293
EK 5: UNCITRAL ARBITRATION RULES 301
KAYNAKÇA 325