Suç ve suçluyla mücadelede ceza hukukunun önemli araçlarından birisi olan tekerrür, kişinin daha önce işlediği suç nedeniyle belli bir cezaya mahkum edilmiş olmasına rağmen suç işlemede gösterdiği kararlılık nedeniyle toplum için oluşturduğu tehlikeliliği ifade eder. İlk suçu işledikten sonra suç işlemekteki ısrarını sürdüren failin ilk defa suç işleyen kişilerden farklı kabul edilmesi ve bunlar için farklı bir suç siyaseti aracının düzenlenmesi zorunluluktur. Nitekim esaslı bir ceza siyaseti aracı ve suç genel teorisinin önemli konularından birisi olan tekerrür, birçok yabancı ceza kanununda olduğu gibi 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda da yerini almıştır. Bu kitapta, ceza hukukunun en karmaşık konularından biri olduğu ileri sürülen tekerrür kurumu, yapısı ve bütün unsurlarıyla ele alınmış, tekerrüre ilişkin öğretideki görüşler ve güncel Yargıtay kararları detaylı bir şekilde incelenmiştir.
İÇİNDEKİLER
KİTAP HAKKINDA III
İKİNCİ BASIYA ÖNSÖZ V
ÖNSÖZ VII
KISALTMALAR XIII
GİRİŞ 1
BİRİNCİ BÖLÜM
TEKERRÜRE İLİŞKİN GENEL BİLGİLER
I- TEKERRÜR KAVRAMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 5
A- Tekerrür Kavramı 5
B- Tekerrür Hükümlerinin Düzenlenmesinin Amacı 10
C- Tekerrürün Hukuki Niteliği 11
II- TEHLİKELİ HAL KAVRAMI VE TEKERRÜRÜN BENZER KURUMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI 14
A- Tehlikeli Hal Kavramı 14
1- Genel Olarak 14
2- Tehlikelilik Türleri 18
a- Fiil Tehlikeliliği ve Fail Tehlikeliliği 18
b- Sosyal Tehlikelilik ve Cürmi Tehlikelilik 18
c- Akut Tehlikelilik ve Kronik Tehlikelilik 19
B- İtiyadi Suç ve Tekerrür 19
C- Suçu Meslek Edinme ve Tekerrür 25
D- Örgütlü Suç ve Tekerrür 27
III- TEKERRÜRÜN TARİHSEL GELİŞİMİ 29
A- Roma Hukuku Dönemi 29
B- Kanonik Hukuk Dönemi 30
C- Çağdaş Hukuklarda Tekerrür 31
1- Alman Ceza Hukukunda Tekerrür 31
2- Fransız Ceza Hukukunda Tekerrür 32
3- İtalyan Ceza Hukukunda Tekerrür 34
4- İsviçre Ceza Hukukunda Tekerrür 35
5- Avusturya Ceza Hukukunda Tekerrür 36
D- Türk Hukukunda Tekerrürün Tarihsel Gelişimi 36
1- Genel Olarak 36
2- İslamiyet Öncesi Türk Hukuku Dönemi 36
3- İslamiyet’in Kabulünden Sonraki Türk Hukuku Dönemi 37
4- Cumhuriyet Dönemi 39
İKİNCİ BÖLÜM
TEKERRÜRÜN TEORİK ESASI
I- TEKERRÜRLE İLGİLİ TEORİLER 43
A- Genel Olarak 43
B- Tekerrür Kurumuna Karşı Olan Görüşler 44
1- Genel Olarak 44
2- İlga Teorisi 46
C- Tekerrürü Kabul Eden Görüşler 48
1- Cezanın Yetersizliği Teorisi 48
2- İsnadiyetin Ağırlığı Teorisi 49
3- Pozitivist Teori 52
D- Teorilere İlişkin Görüşümüz 53
II- TEKERRÜRÜN ÇEŞİTLERİ 53
A- Gerçek Tekerrür- Mefruz (Varsayılan) Tekerrür 54
B- Genel Tekerrür- Özel Tekerrür 56
C- Süreli Tekerrür-Süresiz Tekerrür 59
D- Ulusal Tekerrür-Uluslararası Tekerrür 61
E- Zorunlu Tekerrür –İhtiyari Tekerrür 62
III- TEKERRÜRÜN SEBEPLERİ 63
A- Tekerrürün Genel Sebepleri 64
1- Kişisel Sebepler 64
2- Bedeni Sebepler 65
3- Ekonomik Sebepler 65
4- Sosyal Sebepler 66
B- Tekerrürün Özel Sebepleri 66
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRK CEZA HUKUKUNDA TEKERRÜR
I- TEKERRÜRÜN KOŞULLARI 69
A- Genel Olarak 69
B- Daha Önce Kesinleşmiş Mahkumiyete Uğramış Olma 70
1- Ceza Mahkumiyetinin Varlığı 73
2- Verilen Cezanın Kesinleşmiş Olması 79
3- Mahkumiyet Hükmünün Bir Türk Mahkemesinden Verilmesi 85
4- Suç İşlendiğinde Failin Onsekiz Yaşından Küçük Olmaması 86
5- Mahkumiyetin Ortadan Kalkmamış Olması 87
a- Genel Af 87
b- Şikayetten Vazgeçme 89
c- Uzlaştırma 90
d- Önödeme 91
e- Düşme 92
f- Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması 93
C- Yeni Bir Suç İşlenmesi 94
1- Genel Olarak 94
2- Tekerrür Hükümlerinin Uygulanmayacağı Haller 95
a- Kasıtlı Suçlar- Taksirli Suçlar 96
b- Sırf Askeri Suçlar- Diğer Suçlar 98
c- Kabahatler-Suçlar 101
d- Yabancı Mahkeme Hükümleri 102
e- Çocuklar Hakkındaki Hükümler 102
f- Kanun Yoluna Başvurulamayan Hükümler Bakımından Tekerrür 103
D- Belirli Süreler İçerisinde Yeni Bir Suç İşlenmesi 103
1- Süreye İlişkin Sistemler 104
a- Süreli Tekerrür Sistemi 104
b- Süresiz Tekerrür Sistemi 104
c- Karma Sistem 105
2- Sürenin Niteliği 105
3- Tekerrüre İlişkin Hükümlerin Zaman Bakımından Uygulanması 112
II-TEKERRÜRÜN SONUÇLARI 112
A- Genel Olarak 112
B- Tekerrürün Doğrudan Sonuçları 113
1- Seçimlik Yaptırımlarda Hapis Cezasına Hükmedilmesi Zorunluluğu 113
2- Cezanın Mükerrirlere Özgü İnfaz Rejimine Göre Çektirilmesi 114
3- Mükerrirler Hakkında İnfazdan Sonra Denetimli Serbestlik 120
a- Denetimli Serbestlik Kavramı 120
b- Hukuki Nitelik 123
c- Denetimli Serbestliğin Uygulanması 124
C- TEKERRÜRÜN DOLAYLI SONUÇLARI 130
1- Tekerrürün Cezanın Belirlenmesine Etkisi 130
2- Takdiri İndirim Nedenleri ve Tekerrür 131
3- Hapis Cezasının Ertelenmesi ve Tekerrür 131
4- Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasını ve Tekerrür 133
SONUÇ 135
KAYNAKÇA 139